กินรีนารีแห่งป่าหิมพานต์ ตามความเชื่อคนโบราณ

คุณสงสัยไหมว่ากินรีคืออะไร ทำไมปรากฏบนสิ่งปลูกสร้างมากมายสำคัญอย่างไร รูปร่างลักษณะทำไมต้องเหมือนนก อาศัยอยู่ที่ไหน

วรรณคดีและความเชื่อในเรื่องไตรภูมิตามคติศาสนาพุทธและฮินดู ความเชื่อว่า ป่าหิมพานต์ตั้งอยู่บนเขาหิมพานต์ ในป่านี้สัตว์นานาชนิด ล้วนแปลกประหลาดต่างจากสัตว์ที่มนุษย์ทั่วไปรู้จักอาศัยอยู่ สัตว์หลายอย่างผสมกันแล้วคนสมัยก่อนตั้งชื่อขึ้นใหม่ สัตว์เหล่านี้เกิดจากจินตนาการของจิตรกรไทยโบราณที่ได้สรรค์สร้างภาพจากตำราเก่า ซึ่งบรรดาสัตว์ทั้งหมดรู้จักในนาม สัตว์หิมพานต์

กินรี คือสัตว์เพศเมียในป่าหิมพานต์ ร่างกายท่อนบนลักษณะคล้ายมนุษย์แต่ ท่อนล่างเหมือนนก เพศผู้เรียกว่ากินร มีปีกบินได้คติความเชื่อคนโบราณว่าอาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์ บริเวณเชิงเขาไกรลาศ กินรีคือสัตว์ที่มีปรากฏในงานศิลปะไทย และวรรณคดีไทยโบราณยังอ้างบทบาทตัวกินรีเช่นกัน ฉะนั้นจึงปรากฏรูปหล่อโลหะ ภาพวาด กินร และ กินรีตามบริเวณวัดวาอาราม สิ่งปลูกสร้างต่าง

ตามตำราโบราณกินรีกำเนิดในเทวะประวัติพระพุธ คือเทพองค์หนึ่งซึ่งเทียบได้กับเฮอร์มีสเทพปกรณัมกรีก และเมอร์คิวรี่เทพปกรณัมโรมัน ซึ่งเป็นเทพที่มีความว่องไว เทพแห่งการสื่อสารเทวลักษณะพระพุธ คือชายหนุ่มมีสี่กรจับดาบ 1 โล่ 1 คฑา 1 ประทานพร 1 รถม้าของพระพุธ สีน้ำตาลอ่อนเทียมด้วยม้าขาว 8 ตัว สัตว์พาหนะคือสิงห์ ตามคติความเชื่อไทยโบราณ พระพุธทรงช้างพาหนะ ในมือจับตะขอสับข้างอาวุธตำรากล่าวไว้ว่า เมื่อท้าวอิลราชประพาสป่าแล้วหลงเข้าไปในเขตหวงห้ามของพระศิวะ ท้าวอิลราช และบริวารโดนสาปให้แปลงเพศหญิงทั้งหมด ต่อมานางอิลา คือ ท้าวอิลราชโดนสาป และบริวารที่มาเล่นน้ำอยู่ใกล้อาศรมของพระพุธ เมื่อพระพุธเห็นนางเข้าก็ชอบ รับนางเป็นชายา และเสกให้บริวารของนางกลายเป็น กินรี โดยบอกว่าจะหาผลาหารให้กิน และจะหากิมบุรุษให้เป็นสามี แสดงว่า กิมบุรุษ หรือ กินนร แสดงว่ากินรีมีต้นกำเนิดมาจากการเสกพระพุธ

กินรี คือสัตว์ชั้นสูงฉะนั้นจิตรกรจึงนำรูปปั้นประดับฝาผนัง ตามวัดวาอารามสมัยก่อนจะนิยมเพราะเชื่อว่าจะสร้างภาพลักษณ์แด่ตัวอาคาร

ที่มาบทความนี้ : horoscope thaiza